De Volkskrant van 14 september 2000

Botsing tussen beeld en geluid

In De Melkweg werd gisteravond de achttiende editie van het World Wide Videofestival geopend. Hoewel daar op de opening weinig van te merken was, ligt de nadruk dit jaar op interactieve media.

Eerst was er natuurlijk de muziek die het beeld begeleidde. Toen kwam de vj, die doet het andersom. Bij de performance 'Route' van René Beekman en Bruce Gremo, die gisteravond tijdens de opening van het World Wide Video Festival haar wereldpremiere beleefde, werken beeld en geluid tegelijkertijd beide kanten op. Via drie op elkaar aangesloten computers: een audio-instrument, een visueel instrument en een besturingscentrum.

Het klinkt spannend, en voor de uitvoerenden is het dat ook. Beekman kan bijvoorbeeld een reeks kleurdata versturen die het ritme van Gremo's muziek veranderen, en andersom. Zo onstaat een voortdurende krachtmeting tussen beeld en geluid. Het publiek neemt echter alleen het gevolg daarvan waar, waarbij het onmogelijk is te zien wie nu precies wat veroorzaakt. De onderliggende processen blijven ongrijpbaar; het is toekijken bij een esoterisch spel. Jammer, nu juist interactie op het festival een belangrijke plaats inneemt.

Interactieve media is niet meer weg te denken uit de kunst. De naam Video Festival dekt de lading dan ook absoluut niet meer. Middels cd-roms, DVD roms, games en websites doet de organisatie eer aan de opkomst van de nieuwe media.

Hierbij verdient met name de installatie 'Carl et Julie' van David Claerbout de aandacht. Wanneer de toeschouwer langs de videoprojectie van een tafelende man en vrouw loopt, reageren zij via sensoren direct op zijn aanwezigheid.

Dekt de term Video Festival de lading niet meer, 'World Wide' doet dat dit jaar zeker. Met bijdragen uit China, Korea, India en Latijns-Amerika is het festival mondialer dan ooit. In de zogenaamde 'Derde Wereld' blijken nieuwe media bij uitstek het middel om vorm te geven aan de eigentijdse visie van de kunstenaars. Volgens de Indiase kunstenares Nalini Malani zijn videowerken in haar land populairder dan traditionele kunst, vanwege de wijd verspreide filmcultuur daar; De inhoud van haar werk ligt echter politiek zo gevoelig dat het vermoedelijk in haar land niet kan worden vertoond.

Ook hiervan beleeft Amsterdam dus de premiere. In Arti et Ainicitiae, de Veemvloer en Gate Foundation wordt onder de noemer World Wide Media Art een beeld geschetst van de veelal uitgesproken ontwikkelingen in deze 'Derde Wereld'.

Hoogtepunt van het festival moet worden 'The Wake - History is a Nightmare from wich I am trying to wake up' van het Deense kunstenaarsduo Christian Lemmerz en Michael Kvium. Zij presenteren in Paradiso een acht uur durende digitale film, geďnsprireerd door James Joyce's 'Finnegans Wake'. De film zal worden begeleid door een live concert van tien internationale dj's, die draaien onder leiding van een dirigent, de Zweed Dror Freiler. De voorstelling begint bij zonsondergang en eindigt bij zonsopgang. Dat de opening van het World Wide Video Festival gisteren enigszins tegenviel deert niet: de komende dagen is op zes verschillende locaties Dog ruim 100 uur mediakunst te bekijken.